پارگی کیست تخمدان، یکی از مشکلاتی است که برای بسیاری از خانم ها ممکن است پیش آید. این عارضه ممکن است ناشی از عوامل مختلفی همچون بارداری، روابط جنسی، عفونت و … باشد. پارگی کیست باعث خارج شدن خون یا مایع داخل کیست می‌شود که این موضوع باعث تحریک صفاق می‌شود. کیست‌های تخمدان معمولا شامل مایعاتی نظیر چربی، مو، استخوان یا غضروف هستند که پارگی آنها می‌تواند منجر به عوارض مختلفی شود.
علائم پارگی کیست تخمدان
اطلاع به افراد درباره علائم پارگی کیست تخمدان، امکان این را فراهم می‌کند که در صورت وقوع این مشکل، فرد بتواند به‌سرعت مشکل خود را شناسایی کرده و برای درمان سریع‌تر به پزشک متخصص مراجعه نماید.
علائم و نشانه‌های پارگی کیست تخمدان به شرح زیر است :
- درد شکم: در برخی موارد، ترکیدن کیست تخمدان بدون علائم است، اما گاهی ممکن است منجر به درد شکم شود. این درد معمولا در ناحیه محل وجود کیست احساس می‌شود و در صورت خفیف بودن، با مصرف داروهای ضد درد قابل کنترل است.
- خونریزی داخل شکم: یکی دیگر از نشانه‌های پارگی کیست تخمدان، خونریزی داخل شکم است. کیست‌های تخمدان عموما در نزدیکی حاملگی خود پارگی می‌کنند و کیست‌های فانکشنال ممکن است منجر به خونریزی بیش‌تری شوند.
- احساس فشار در شکم: گاها کیست‌های تخمدان بزرگ هستند و فضای زیادی از شکم را پر می‌کنند که باعث فشار بر بافت‌های اطراف می‌شود. این ممکن است باعث نفخ و فشار مخصوصا داخل شکم گردد.
- کم‌خونی: ناشی از خونریزی پارگی کیست، فرد ممکن است کم‌خون شده و فشار خون و ضربان قلبش افزایش یابد. در صورت تشخیص علائم ترکیدن کیست تخمدان، لازم است فورا به پزشک مراجعه و درمان را آغاز نمایید.
در کدام انواع کیست تخمدان خطر پارگی بیش‌تر است؟
تنوع گسترده‌ای از کیست‌های تخمدان وجود دارد که هر یک خطرات خاص خود را دارند. کیست درموئید یا سیستادنوما به عنوان یکی از انواع کیست‌هایی شناخته می‌شوند که ممکن است رشد کرده و بزرگ‌تر شوند. حتی ممکن است از حالت طبیعی خود نیز خارج شوند. این موضوع باعث افزایش احتمال پیچ‌خوردگی تخمدان می‌شود و خطر پارگی این نوع کیست‌ها را افزایش می‌دهد.
چرا کیست تخمدان ممکن است پاره شود؟
در واقع، دلایل مختلفی وجود دارد که می‌توانند منجر به پارگی کیست تخمدان شوند، و این دلایل ممکن است در شرایط مختلف متفاوت باشند. در زیر به برخی از مهم‌ترین این دلایل اشاره می‌کنیم :
- بارداری
- بروز مشکلاتی در انعقاد خون
- تغییرات هورمونی و دوره‌های قاعدگی
- رابطه جنسی
- یبوست
- بلند کردن اشیا سنگین
روش‌های تشخیص پارگی کیست تخمدان
برای تشخیص پارگی کیست تخمدان از آزمایش‌های مختلفی استفاده می‌شود که در ادامه به بررسی برخی از این روش‌ها می‌پردازیم :
- تست بارداری : یکی از دلایل پارگی کیست تخمدان می‌تواند بارداری باشد، بنابراین پزشک ممکن است تست بارداری را توصیه کند تا این امر بررسی شود.
- سونوگرافی : سونوگرافی به خوبی موقعیت و اندازه کیست‌ها را نشان می‌دهد و به پزشک در تشخیص آن ها کمک می‌کند.
- سی‌تی اسکن : این روش برای تشخیص پارگی کیست تخمدان با دقت بالا است و تصاویر واضح و دقیقی از ناحیه مورد نظر را فراهم می کند.
- آزمایش خون : آزمایش خون می‌تواند کمبود آهن در خون فرد را بررسی کرده و در صورت لزوم، درمان کم‌خونی را شروع کند.
- آزمایش ادرار : در برخی موارد، علائم پارگی کیست تخمدان شبیه به برخی بیماری‌های دیگر است و برای تایید تشخیص، پزشک ممکن است از آزمایش ادرار استفاده کند.
خطرات و عوارض پارگی کیست تخمدان
پارگی کیست تخمدان جای نگرانی ندارد چرا که خطر آن در مقایسه با سایر عارضه های مربوط به کیست تخمدان بسیار کم است. اما در برخی شرایط، به دلیل خونریزی و درد شدید، فورا باید اقداماتی انجام شود تا خونریزی کنترل شود. برخی از خطرات و عوارض پارگی کیست تخمدان عبارتند از :
- خونریزی شدید
- آسیب به اعصاب و عروق خونی
- عفونت
- لخته شدن خون
- چسبندگی پس از عمل جراحی
- عدم بهبودی سریع در محل برش
- تشکیل بافت اسکار در نقطه برش
- آسیب به عضلات یا ساختارهای اطراف تخمدان‌ها
راه های درمان پارگی کیست تخمدان
درمان پارگی کیست تخمدان توسط پزشک بر اساس علائم آن انتخاب می‌شود. در صورتی که کیست ساده باشد و علائم خاصی نداشته باشد، درمان نیز ساده است. مصرف داروها برای کنترل کیست تخمدان و استفاده از داروهای ضد درد در صورت لزوم، می‌تواند به بیمار کمک کند. گاهی نیز پزشک ممکن است برای بررسی بیش‌تر، سونوگرافی تجویز کند.
در صورتی که پارگی کیست تخمدان با علائم خاصی همراه باشد، فرد ممکن است برای مراقبت دقیق‌تر، در بیمارستان بستری شود. برخی از مراقبت‌های درمانی در بیمارستان شامل موارد زیر است :
- تزریق سرم به منظور به دلیل مایعات از دست رفته
- اندازه‌گیری و کنترل نبض و فشار خون بیمار
- نمونه‌برداری خون برای بررسی سطح گلبول‌های قرمز
- تکرار سونوگرافی به منظور تشخیص احتمالی خونریزی داخل شکمی
در صورتی که کیست بزرگ و شدید باشد، احتمالا نیاز به جراحی وجود دارد. پزشک می‌تواند روش‌های مختلف جراحی را بر اساس وضعیت بیمار انتخاب کند.
آیا می‌توان از پاره شدن کیست تخمدان جلوگیری کرد؟
بهترین روش از ترکیدن کیست تخمدان، پیشگیری است. ممکن است شما بخواهید از این مساله آگاهی پیدا کنید که با رعایت برخی نکات، می‌توانید از پاره شدن کیست تخمدان جلوگیری کرد یا نه. این نکات اغلب ساده هستند و بسیاری از افراد به این نکات اهمیت نمی‌دهند، اما تأثیر مثبت آنها بر روی سلامتی بدن قابل توجه است.
- ورزش: انجام تمرینات ورزشی منظم و صحیح، به کمک تناسب هورمونی بدن و پیشگیری از ایجاد کیست‌های تخمدان می‌آید. بنابراین، ورزش کردن یکی از روش‌های اساسی جلوگیری از ایجاد کیست تخمدان و پاره شدن آن است.
- وزن: احتمال ابتلا به سندرم تخمدان پلی‌کیستیک در زنانی با BMI بالای ۳۵، بیش‌تر است. بنابراین، بهتر است BMI خود را زیر ۲۷ نگه دارید تا از ترکیدن کیست تخمدان پیشگیری کنید.
- رژیم غذایی: تغذیه صحیح و سالم، نقش مهمی در پیشگیری از کیست تخمدان دارد. بنابراین، مصرف میوه‌ها و سبزیجات تازه، اجتناب از مصرف غذاهای پرچرب و فست فود و همچنین پرهیز از مصرف شیرینی‌ها و مواد افزوده و قندی، می‌تواند در پیشگیری از ایجاد کیست تخمدان و یا ترکیدن آن موثر باشد.
سوالات متداول
بله، پاره شدن کیست تخمدان ممکن است به خونریزی داخلی، عفونت، یا عوارض جدی دیگر منجر شود که نیاز به درمان فوری دارد.
عوارضی نظیر خونریزی داخلی، عفونت، تشکیل عدم تعادل هورمونی و ناراحتی معده از مشکلات معمول پس از پاره شدن کیست تخمدان می‌باشند.
تشخیص پارگی کیست تخمدان معمولاً از طریق اعمال آزمایش‌های تصویربرداری مانند سونوگرافی یا اسکن CT انجام می‌شود.
