درمان تخمدان پلی کیستیک یا همان درمان PCOS به صورت چند جانبه و با توجه به علائم بیمار انجام میشود. این درمانها شامل تغییرات در سبک زندگی مانند کاهش وزن و فعالیتهای ورزشی منظم، مصرف داروهای تنظیمکننده هورمونی مانند قرصهای ضد بارداری و در صورت نیاز، داروهای کاهنده انسولین میباشد. علاوه بر این، درمانهای موضعی برای کنترل علائم پوستی و روشهای کمکی برای بهبود باروری نیز ممکن است مورد استفاده قرار گیرد. در این مقاله با ما همراه باشید تا اطلاعات بیشتری در مورد این بیماری شایع میان بانوان کسب کنید.
منظور از درمان تخمدان پلی کیستیک چیست؟
درمان تخمدان پلی کیستیک (PCOS) به معنای مدیریت و کاهش علائم و عوارض این بیماری است. تخمدان پلی کیستیک یک اختلال هورمونی است که میتواند باعث مشکلاتی مانند عدم تعادل هورمونی، عدم تخمکگذاری، نازایی، افزایش وزن، و رشد موهای زائد شود. هدف از انواع روش های درمانی تخمدان پلی کیستیک بهبود علائم، تنظیم چرخه قاعدگی، بهبود تخمکگذاری و کاهش خطر بیماریهای قلبی و دیابت مرتبط با PCOS است که همه این موارد باید حتما زیر نظر متخصص با تجربه زنان انجام شود. از درمان های مشترک که برای سایر اقوام شما با این بیماری تجویز شده است نیز استفاده نکنید زیرا این بیماری در هر شخص، یک نوع و شرایط خاصی را رقم میزند.
از کجا بفهمیم دچار سندرم تخمدان پلی کیستیک شده ایم؟
برای تشخیص سندرم تخمدان پلیکیستیک، باید به بهترین متخصص زنان مراجعه کنید تا او بر اساس علائم، تاریخچه پزشکی و انجام آزمایش های لازم، این تشخیص را تایید یا رد کند. اما در کل، این بیماری با علائم و نشانه های زیر همراه خواهد بود.
- عدم تنظیم دورههای پریودی
- علائم اضافه وزن یا مقاومت به انسولین
- تغییرات هورمونی شامل افزایش هورمون های مردانه (مانند تستوسترون) یا دیگر هورمون های تخمدانی
- مشاهده کیستهای تخمدان در سونوگرافی
- علائم پوستی مانند جوش های مزمن (آکنه)، تیرگی پوست یا ریزش مو که به دلیل افزایش هورمون های مردانه مربوط میشود.
برای تشخیص دقیق تر و مدیریت مناسب، متخصص زنان آزمایش های خونی برای اندازه گیری هورمون ها، سونوگرافی تخمدان و یا آزمایش های دیگری را تجویز میکند. بنابراین، اگر شما یا کسی در خانوادهتان احساس علائمی شبیه به PCOS دارید، بهتر است به پزشک مراجعه کنید تا تشخیص دقیق و درمان مناسب را دریافت کنید.
درمان سندرم تخمدان پلی کیستیک
درمان سندرم تخمدان پلیکیستیک (PCOS) به چندین روش شامل تغییرات در سبک زندگی، درمان های دارویی و در برخی موارد نادر، جراحی، تمرکز دارد. اصلاح و تغییر لایف استایل میتواند در مدیریت و درمان PCOS نقش موثری ایفا کند. در اینجا چندین راهکار برای اصلاح لایف استایل جهت کمک به مدیریت PCOS آورده شده است:
- رژیم غذایی کم کربوهیدرات: مصرف کربوهیدراتهای پیچیده مثل غلات کامل، میوهها و سبزیجات میتواند به کنترل سطح قند خون و انسولین کمک کند.
- افزایش مصرف پروتئین: پروتئینها میتوانند به حفظ حس سیری کمک کرده و در تنظیم سطح انسولین موثر باشند.
- محدود کردن قند و فرآوردههای قندی: کاهش مصرف قند و شیرینیجات میتواند به کاهش سطح انسولین و بهبود علائم PCOS کمک کند.
- کنترل وزن: افزایش وزن میتواند علایم PCOS را تشدید کند، بنابراین حفظ وزن مناسب و کاهش وزن اضافی توصیه میشود.
- یوگا و روش های آرامش بخش: کاهش استرس و بهبود کیفیت خواب نیز میتواند در مدیریت PCOS مفید باشد.
- تمرینات ترکیبی: ترکیب ورزشهای هوازی و مقاومتی میتواند تاثیرات مثبتی بر مدیریت PCOS داشته باشد.
- تنفس عمیق و آرامش بخشی: تکنیکهای تنفس عمیق و روشهای آرامش بخشی میتوانند به کاهش سطح استرس کمک کنند.
بیشتر بخوانید => بارداری با سندرم تخمدان پلی کیستیک
- خواب کافی: حداقل ۷-۸ ساعت خواب شبانه میتواند به تنظیم هورمونها و بهبود علائم PCOS کمک کند.
- مصرف آنتیبیوتیکهای ضد انسولین: مانند متفورمین، که میتواند مقاومت به انسولین را کاهش دهد و کنترل سطح قند خون را بهبود بخشد.
- استفاده از داروهای تنظیم سیکل پریودی: مانند داروهای پروژسترون، که به تنظیم دوره های پریودی کمک میکنند.
- مصرف صحیح داروهای کنترل هورمون ها: مانند کلومیفن، که ممکن است به افزایش شانس باروری در بیماران با مشکلات تخمدانی کمک کند.
- جراحی برای درمان PCOS به دلیل موارد نادر و معمولاً به عنوان گزینه آخر مدنظر قرار میگیرد و میتواند شامل موارد زیر باشد:
- لیزر یا برش کیست های تخمدان: برای بیمارانی که دارای کیست های بزرگ و مزاحم هستند، جراحی جهت تخلیه کیست ها و حذف آن ها ممکن است لازم باشد. درمان بیماران با نقص های اندومتریال، مانند پلیپ ها یا فیبروم ها، این نوع جراحی انجام میشود.
آیا عدم درمان به موقع سندرم تخمدان پلی کیستیک خطرناک است؟
عدم درمان به موقع سندرم تخمدان پلیکیستیک (PCOS) میتواند خطرناک باشد و مشکلات جدی دراز مدت را به همراه داشته باشد.
- بیش فعالی تخمدان ها
- رشد مو زائد، آکنه و تغییرات در دوره های پریودی
- مقاومت به انسولین و دیابت نوع ۲
- افزایش خطر اختلالات قلبی و عروقی
- فشار خون بالا
- مشکلات باروری
- عدم تخمک گذاری
- اضافه وزن بیش از اندازه
- افسردگی و اضطراب و ناراحتی های روانی دیگر
سوالات متداول
درمانهای اصلی شامل مدیریت سبک زندگی (تغذیه سالم و ورزش)، درمان دارویی (قرصهای ضدبارداری، متفورمین) و در موارد شدید، جراحی میباشد.
قرصهای ضدبارداری به کنترل هورمون های جنسی کمک میکنند و موجب بهبود قاعدگی، کاهش اضافه وزن و درمان موهای زائد میشوند.
بله، متفورمین به عنوان درمان دارویی اصلی در PCOS مطرح است، زیرا به کنترل قند خون و انسولین کمک میکند.
در موارد شدید و مقاوم به دارو، روش های جراحی مانند برداشتن کیست های تخمدان مورد استفاده قرار میگیرد.
نتیجه گیری
همانطور که دانستید، درمان تخمدان پلی کیستیک (PCOS) بر اساس علائم و اهداف فردی بیمار متفاوت است. این درمانها میتوانند شامل تغییرات در سبک زندگی، داروها و درمانهای جراحی باشند. برای تنظیم قاعدگی و کاهش علائم مانند آکنه و هیرسوتیسم که در اثر این بیماری برای بانوان ایجاد میشود، دارو تجویز میشود. اکثریت افراد بدون انجام مداخله های جراحی نیز بهبود پیدا میکنند.