از جمله مهم ترین رخداد های زندگی زنانگی تجربه یائسگی است. بسیاری از بانوان شروع این اتفاق را بر افزایش سن و آغاز دوره میانسالی خود تصور می کنند. این رخداد به نوبه خود برای هیچ زنی خوشایند نیست. اتفاقات حوالی یائسگی بانوان را در معرض ابتلا به برخی بیماری ها و گاها با نوسانات خلقی مواجه خواهد کرد.
اما همه بانوان روزی به این دوران خواهند رسید و آن را تجربه خواهند کرد. دوران یائسگی اغلب بین سنین 45 تا 50 سالگی ظاهر می شود، اما آنچه یائسگی را بیش از پیش نگران کننده می کند بروز آن قبل از موعد آن است. بله، برخی بانوان یائسگی را پیش از 45 سالگی تجربه می کنند که در اصلاح به آن یائسگی زودرس نیز گفته می شود. اما علت این اتفاق چیست؟ آیا این پیش از موعد رسیدن می تواند خطر آفرین باشد؟ اصلا چه اتفاقاتی منجر به این زودهنگامی می شود؟
بیش تر بخوانید : هیسترکتومی
یائسگی چیست؟
دکتر مهدوی متخصص زنان و زایمان یائسگی را این گونه تعریف می کنند که، یائسگی در تعریفی ساده به معنای پایان قاعدگی است. پایانی که با خود شرایط خاصی را به همراه می آرود. شاید بتوان گفت این در واقع شروع برخی تجربیات خاص در زندگی بانوان است، تغییراتی که می تواند تمامی زندگی آن ها راتحت تاثیر قرار دهد.
با شروع یائسگی و پایان دوره قاعدگی سطح ترشح هورمون استروژن کاهش یافته و علائم یائسگی ظهور می کند. به یک معنا می شود بیان کرد که هر آنچه به تخمدان ها آسیب رساند که نتیجه آن کاهش ترشح هورمون استروژن شود می تواند باعث پدیدار شدن یائسگی زودرس شود.
عوامل زمینه ساز یائسگی زود هنگام
برای مثال انجام شیمی درمانی ها و یا جراحی برداشت تخمدان را می توان از دلایل بروز یائسگی زودرس دانست. در ادامه به مواردی که این عارضه را پی دارند اشاره خواهیم کرد:
با وجود اینکه در برخی مواقع نمی توان دلیل قطعی بروز این اتفاق را دانست اما عوامل زیر به عنوان مهم ترین دلایل شایع آن شناخته می شوند.
- ژنتیک
- نقص های کروموزومی
- سبک زندگی
- ابتلا به بیماری های خود ایمنی
- ابتلا به صرع
- شاخص توده بدنی
- انجام برخی جراحی ها
بیش تر بخوانید : لاپاراسکوپی اندومتریوز
نشانه های یائسگی زودرس
دکتر اعظم السادات مهدوی در پاسخ به این سوال بیان می کنند که علائم یائسگی زودرس همانند یائسگی است. با این حال برای برخی از سوالات خانم ها را که از ایشان پرسیده اند را در ادامه مطرح کرده و توضیح می دهند:
به طور قطع نمی توان ادعا کرد که هر گونه قطع دوره قاعدگی به معنای آغاز یائسگی است، چراکه ممکن است این اختلال به علت بیماری خاصی رخ داده باشد. اما به طور کلی آنچه را می توان به عنوان علائم یائسگی زود هنگام در نظر گرفت از قرار زیر است:
- گرگرفتگی
- سرد درد های ناگهانی
- تعرق شبانه
- خشکی واژن
- اختلالات در خواب
- تکرر ادرار
- اختلالات خلقی
- افزایش وزن
- خشکی پوست
- احساس درد در سینه ها
- تجربه سندرم پیش از قاعدگی
- قاعدگی های نامنظم
- قاعدگی های خفیف و یا بسیار شدید
- درد مفاصل
- تغییرات میل جنسی
- ریزش مو
چطور می توان یائسگی زود هنگام را تشخیص داد؟
اگر بانوان با علائم بالا مواجه شده باشند می توانند برای اطمینان از علت آن ها به بهترین متخص زنان مراجعه کنند. وی با بررسی و معاینات جسمی و همچنین توجه به علائم ذکر شده توسط فرد می تواند تشخیص ابتدایی را ارائه دهد. اما وی نیز جهت اطمینان از تشخیص انجام برخی آزمایشات را پیشنهاد خواهد کرد:
آزمایشات هورمونی و بررسی سوابق خانوادگی از جمله راه هایی است که می تواند به تشخیص دقیق بینجامد.
آیا می توان یائسگی زودرس را درمان کرد؟
انجام مراحلی درمانی بسته به علت به وجود آمدن یائسگی زودرس خواهد بود. بنابراین اگر این رخداد به علت بیماری به وجود آمده باشد اولین راه درمانی، درمان بیماری زمینه ای است.
اما در صورتی که فرد به یائسگی زودرس مبتلا شده باشد و قصد بارداری نیز نداشته باشد، می تواند از راه های زیر برای درمان آن استفاده کند:
- استفاده از قرص های ضد بارداری
- هورمون درمانی
- داروهای ضد افسردگی
از جمله مهم ترین رخداد های زندگی زنانگی تجربه یائسگی است. بسیاری از بانوان شروع این اتفاق را بر افزایش سن و آغاز دوره میانسالی خود تصور می کنند. این رخداد به نوبه خود برای هیچ زنی خوشایند نیست. اتفاقات حوالی یائسگی بانوان را در معرض ابتلا به برخی بیماری ها و گاها با نوسانات خلقی مواجه خواهد کرد.
بارداری و یائسگی زودرس
پرسش اینجاست که بانوانی که قصد بارداری دارند با این شرایط می توانند باردار شوند یا خیر؟ چراکه یکی از عوارض یائسگی ناتوانی در بارداری است.
باید بیان کنیم که این بانوان باید برای بارداری از روش هایی مانند ivf بهره مند شوند به این منظور پس از باروری برای پشتیبانی رحم از بارداری استفاده از هورمون های استروژن و پروژسترون نیز تجویز خواهد شد.
با این روش احتمال باروری در آن ها تا 50 درصد افزایش می یابد. بعضی از خانم ها به نارسایی تخمدان اولیه مبتلا می شوند، حتی بدون اینکه روش ivf را انجام دهند. و فقط با هورمون درمانی باردار می شوند.
یائسگی ایمن کننده بانوان در برابر بیماری
عجیب نیست که بروز زود هنگام این اتفاق می تواند بانوان را بیش از سایر افراد در برابر برخی بیماری ها مانند سرطان ایمن کند. علت آن نیز کاهش تولید هورمون استروژن است. آمارها حاکی از آن هستند که بانوانی که دیرتر از زمان موعد یائسگی، یائسه شده اند بیش از سایر بانوان در معرض ابتلا به سرطان سینه بوده اند.
آیا یائسگی زودرس دارای عوارض است؟
از عوارض یائسگی زودرس می توان به موراد زیر اشاره کرد :
- ناباروری
- پوکی استخوان
- افسردگی و اضطراب
- ابتلا به بیماری های قلبی
- زوال عقل
سخن پایانی
بروز یائسگی از جمله اتفاقات طبیعی در دوران زنانگی بانوان است، اما یائسگی زودرس نشان دهنده وجود اختلالی در آن ها خواهد بود. پیشنهاد می شود بانوانی که با علائم فوق الذکر مواجه شده اند، پیش از خودرمانی ها و یا تحمل استرس فراوان به بهترین متخصص زنان مراجعه کنند.
