انواع جفت سرراهی یا پلاسنتا پرویا به معنای اتصال جفت به دیواره رحم در محلی است که به طور کامل یا به طور جزئی دهانه رحم را پوشش میدهد. از نشانه های جفت سرراهی می توان به خونریزی پس از هفته ۲۰ ام بارداری اشاره کرد. برای تشخیص جفت سرراهی در این زمان از سونوگرافی استفاده میشود. درمان انواع جفت سرراهی شامل استراحت مطلق و محدودیت فعالیت است. بسته به شرایط، ممکن است برخی داروها، مایعات داخل وریدی و انتقال خون نیز مورد نیاز باشد. در بعضی شرایط، زایمان سزارین برای پیشگیری از جفت سرراهی کامل لازم است. خوشبختانه، اکثر مادرانی که با این مشکل مواجه میشوند، فرزندان سالمی را به دنیا میآورند. در این مقاله، قصد داریم تا شما را با انواع جفت سرراهی و روشهای درمان آنها آشنا کنیم.
انواع جفت سرراهی
جفت سرراهی جنین به دو نوع اصلی تقسیم میشود: جفت سرراهی دقیق و جفت سرراهی غیردقیق. این دستهبندی بر اساس شکل و قرارگیری جفت سرراهی در جنین است.
جفت سرراهی دقیق (Monozygotic Twins)
در این نوع جفت سرراهی، یک تخمک بخصوصی به دو بخش تقسیم میشود و هر بخش به صورت مجزا تبدیل به یک جنین میشود. این دو جنین کاملاً یکسان هستند، چرا که از یک تخمک واحد تشکیل شدهاند و دارای همان ساختار ژنتیکی هستند. جفت سرراهی دقیق معمولاً درمانی ندارد و به صورت طبیعی در حال رشد میباشد.
جفت سرراهی غیردقیق (Dizygotic Twins)
در این نوع جفت سرراهی، دو تخمک مجزا و مستقل توسط دو اسپرم مختلف لقاح میشوند و به دو جنین متفاوت منجر میشود. این دو جنین ممکن است جنسیت مختلف داشته باشند و بین آنها شباهتهای ژنتیکی طبیعی وجود ندارد. جفت سرراهی غیردقیق بیشتر از جفت سرراهی دقیق رخ میدهد و عوامل ژنتیکی و محیطی نقش مهمی در بروز آن دارند.
هر دو نوع جفت سرراهی دقیق و غیردقیق میتوانند در حالتهای مختلفی از نظر شباهتهای فیزیکی، شباهتهای رفتاری و سایر ویژگیها متفاوت باشند.
جفت سرراهی در ناحیه ای بسیار نزدیک به سوراخ داخلی رحم یا بر روی سوراخ داخلی رحم قرار میگیرد. به عبارت دیگر، جفت سرراهی در دیواره قدامی یا خلفی رحم قرار میگیرد. جفت سرراهی در چهار درجه مختلف بروز پیدا می کند :
- جفت سرراهی کامل: در این نوع جفت، سوراخ داخلی سرویکس به طور کامل توسط جفت پوشانده میشود.
- جفت سرراهی ناقص: در این نوع جفت، سوراخ داخلی سرویکس به طور نسبی توسط جفت پوشانده میشود.
- جفت سرراهی مارژینال (حاشیهای): در این نوع جفت، لبه جفت در حاشیه سوراخ داخلی سرویکس قرار میگیرد.
- جفت low-lying (دارای قرار پایین): در این نوع جفت، جفت در سگمان تحتانی رحم به نحوی قرار میگیرد که لبه جفت به طور کامل به سوراخ داخلی سرویکس نرسیده و در مجاورت آن قرار میگیرد.
چه عواملی میتوانند بروز جفت سرراهی غیردقیق را تسریع کنند؟
بروز جفت سرراهی غیردقیق (Dizygotic Twins) معمولاً به عوامل ژنتیکی و محیطی بستگی دارد. در ادامه، عواملی که میتوانند بروز جفت سرراهی غیردقیق را تسریع کنند را بررسی میکنیم:
- عوامل ژنتیکی: وجود تاریخچه جفت سرراهی در خانواده میتواند یک عامل مؤثر در بروز جفت سرراهی غیردقیق باشد. اگر در خانواده شما جفت سرراهی غیردقیق رخ داده باشد، احتمال بروز آن در شما بیشتر است.
- سن مادر: سن مادر نقش مهمی در بروز جفت سرراهی غیردقیق دارد. با افزایش سن مادر، احتمال بارداری چند قلو افزایش مییابد. به طور کلی، زنان بالای ۳۵ سال دارای احتمال بیشتری برای باروری چند قلو هستند.
- مصرف داروها و درمانهای ناباروری: برخی داروها و درمانهای ناباروری ممکن است احتمال بروز جفت سرراهی غیردقیق را افزایش دهند. به عنوان مثال، استفاده از داروهای هورمونی برای تقویت تخمدانها و افزایش تولید تخمک ممکن است باعث بروز چند قلو شود.
- عوامل محیطی: برخی عوامل محیطی نیز میتوانند بروز جفت سرراهی غیردقیق را تسریع کنند. مثلاً تغذیه، وضعیت تغذیهای مادر، عادات سبک زندگی، عوامل استرس زا و نحوه زندگی ممکن است تأثیرگذار باشند.
مهم است بدانید که علت دقیق بروز جفت سرراهی غیردقیق هنوز کاملاً مشخص نیست و به دلیل تعامل بین ژنتیک و محیط، پیچیدگی بالایی دارد. بنابراین، عوامل فوق تنها عواملی هستند که به طور معمول با بروز جفت سرراهی غیردقیق در ارتباط هستند و نتایج دقیق و قطعی در مورد بروز آنها را نمیتوان داد.